Histeroskopia

Histeroskopia to endoskopowa metoda diagnostyczna, pozwalająca na obrazowanie wnętrza kanału szyjki i jamy macicy oraz ocenę ujść macicznych jajowodów. W ostatnich latach do użycia weszły cienkie histeroskopy o owalnym profilu i średnicy 3-4mm. Histeroskopy owalne, ze względu na małą średnicę, kształt przekroju, miniaturyzację pozwalają na oglądanie pod powiększeniem optycznym pochwy, ujścia zewnętrznego, kanału szyjki macicy, ocenę ujścia wewnętrznego i jamy macicy. Wprowadzanie cienkiego histeroskopu owalnego wgłąb narządów płciowych kobiety nie wymaga wzierników, kulociągów ściągających szyjkę macicy do wejścia do pochwy i przede wszystkim nie ma potrzeby bolesnego hegarowania, czyli rozszerzania kanału szyjki macicy. Zabieg jest na ogół bezbolesny, ale ze względu na indywidualne odczuwanie bólu proponujemy jednak zabieg w znieczuleniu lub tzw. analgosedacji, czyli podawania dożylnego leków, które na krótko usypiają wraz z lekiem przeciwbólowym (asysta anestezjologa). Histeroskopię wykonywaną cienkim, owalnym histeroskopem określa się mianem histeroskopii office, która podkreśla z jednej strony priorytetową wartość diagnostyczną tej procedury, z drugiej zaś, ambulatoryjne bezpieczeństwo i szybkość jej wykonania. Do zabiegu wymagana jest konsultacja przez lekarza anestezjologa. Po zabiegu pacjent pozostaje pod opieką medyczną zazwyczaj około 4 godzin.

Cel zabiegu

Wskazaniami do histeroskopii diagnostycznej są np.: nieprawidłowe krwawienia maciczne niezwiązane z cyklem menstruacyjnym, obfite lub skąpe miesiączki, nieregularne miesiączki, plamienia i upławy przed- i pomiesiączkowe, nieprawidłowe struktury uwidocznione w czasie badania ultrasonograficznego wykonywanego sondą dopochwową, niepłodność lub niepowodzenia położnicze (poronienia, straty ciąż). W czasie histeroskopii diagnostycznej wykonywanej przed stosowaniem technik wspomaganego rozrodu „in vitro” oprócz oceny przebiegu kanału szyjki macicy i wejścia do macicy, oglądamy ujścia jajowodowe, wykrywamy wady rozwojowe wewnątrzmaciczne ( np. przegrody, macica jednorożna, -dwurożna), a ponadto możemy ocenić stan endometrium odpowiedzialnego za proces zagnieżdżenia zarodka. Histeroskopia operacyjna umożliwia, przy zastosowaniu odpowiednich narzędzi chirurgicznych wykonywanie zabiegów operacyjnych wewnątrzmacicznych. Histeroskop operacyjny składa się z teleskopu optycznego, metalowego płaszcza oraz resektoskopu. Elektroresektoskop umoŜliwia wprowadzenie mikronarzędzi elektrycznych (elektroda pętlowa, kulkowa, walcowa, igłowa) do jamy macicy i wykonywanie nimi odpowiednich ruchów. Płaszcz zewnętrzny histeroskopu służy do podawania płynu pod ciśnieniem w celu oddzielenia od siebie ścian macicy, tworząc swoiste pole operacyjne. Obturator służy do wprowadzenia całego urządzenia do jamy macicy przez ujście zewnętrzne szyjki macicy, które najpierw uwidaczniamy we wzierniku ginekologicznym (szyjka macicy uchwycona jest ostrym narzędziem zwanym kulo ciągiem). Kanał szyjki macicy należy rozszerzyć specjalnymi narzędziami zwanymi hegarami. Hegary są to metalowe pręty o średnicy od 3,5 do 10mm, którymi mechanicznie poszerza się wejście do jamy macicy przez kanał szyjki. Narzędzia histeroskopowe to między innymi noŜyczki, kleszczyki oraz ww. narzędzia elektrochirurgiczne (pętle, kulki, walce, igły). Aparaty elektrochirurgiczne połączone z tymi narzędziami pozwalają ciąć, wycinać, koagulować, usuwać mięśniaki podśluzówkowe, całą błonę śluzową macicy, przecinać zrosty, przegrody, usuwać polipy. Histeroskopia operacyjna wykonywana jest w warunkach sali operacyjnej, z zachowaniem wszelkich zasad aseptyki, najczęściej w krótkim znieczuleniu ogólnym.

Kwalifikacja na zabieg

Kwalifikacja do zabiegu odbywa się na wizycie lekarskiej podczas której zostanie szczegółowo omówiony zakres diagnostyczno operacyjny zabiegu, sformułowane zostaną cele terapeutyczne, omówiony zostanie sposób przygotowania do zabiegu. Przed zabiegiem pacjent otrzymuje leki znieczulające podane przez anestezjologa. Zależnie od rodzaju
histeroskopii lekarz stosuje odpowiednie manipulatory i narzędzia by wprowadzić histeroskop do kanału szyjki i wgłąb macicy.

Przebieg zabiegu

Po przyjęciu na oddział zakłada się wkłucie do żyły oraz odbywa się przedzabiegowa wizyta lekarska z badaniem ginekologicznym. Pacjentka przebiera się na sali chorych a następnie przechodzi do sali operacyjnej gdzie jest układana na zabiegowym fotelu ginekologicznym. Zabieg przeprowadza się w znieczuleniu ogólnym z udziałem lekarza anestezjologa. Do badania wykorzystuje się sterylne narzędzia. Po odkażeniu pola zabiegowego badający wprowadza do kanału szyjki histeroskop, wypełnia płynem lub gazem (CO2) jamę macicy i ogląda śluzówkę pokrywającą jamę macicy, ocenia ujścia maciczne jajowodów oraz kanał szyjki macicy. Jeśli istnieje taka potrzeba, badający przy pomocy specjalnych kleszczyków wprowadzonych przez histeroskop może też pobrać wycinki śluzówki do badania histopatologicznego. W przypadku stwierdzenia w macicy polipów, zrostów lub mięśniaków podśluzówkowych wymagających leczenia operacyjnego, do macicy przez histeroskop wprowadza się narzędzia i pod kontrolą wzroku usuwa się stwierdzone zmiany. Badanie trwa zwykle od 10 do 40 minut.

Rodzaje histeroskopii

Histeroskopia diagnostyczna

Opis procedury medycznej: Endoskopowa diagnostyka jamy macicy wykonywana za pomocą cienkiego urządzenia optycznego wprowadzanego przez pochwę do wnętrza macicy.
Typ znieczulenia: ogólne
Czas hospitalizacji: do 2 godzin po zabiegu

Histeroskopia diagnostyczna – histeroskopia office

Opis procedury medycznej: Minihisteroskopia diagnostyczna wykonywana bardzo cienkimi optykami, które umożliwiają wprowadzenie narzędzia bez konieczności używania wziernika, kulociągu i rozszerzania szyjki hegarami.
Typ znieczulenia: ogólne
Czas hospitalizacji: do 2 godzin po zabiegu

Histeroskopia diagnostyczna z pobraniem wycinków z endometrium

Opis procedury medycznej: Histeroskopia diagnostyczna wykonana po rozszerzeniu kanału szyjki macicy, po obejrzeniu jamy macicy wykonuje się wyłyżeczkowanie jamy macicy celem pobrania błony śluzowej do badania mikroskopowego.
Typ znieczulenia: ogólne
Czas hospitalizacji: do 3 godzin po zabiegu

Histeroskopia operacyjna

Opis procedury medycznej: Endoskopowy zabieg operacyjny umożliwiający pod kontrolą obrazu usuwanie z wnętrza macicy polipów, mięśniaków, przecinanie zrostów, itp.
Typ znieczulenia: ogólne
Czas hospitalizacji: do 6 godzin po zabiegu

Histeroskopia operacyjna – usunięcie mięśniaka macicy

Opis procedury medycznej: Operacja histeroskopowa polegająca na odcięciu szypuły mięśniaka podśluzówkowego i wydobyciu go z macicy.
Typ znieczulenia: ogólne
Czas hospitalizacji: do 6 godzin po zabiegu

Histeroskopia operacyjna – elektroresekcja endometrium lub / i mięśniaka podśluzówkowego

Opis procedury medycznej: Operacja histeroskopowa wykonywana elektroresektoskopem, specjalnym narzędziem elektrochirurgicznym, którym wycina się błonę śluzową macicy lub/i uwypuklające się do światła jamy macicy mięśniaki podśluzówkowe.
Typ znieczulenia: ogólne
Czas hospitalizacji: do 6 godzin po zabiegu

Histeroskopia operacyjna – ablacja endometrium

Opis procedury medycznej: Operacja histeroskopowa polegająca na koagulacji całej błony śluzowej macicy celem jej zniszczenia. Wykonywana jest, by zmniejszyć krwawienia miesiączkowe.
Typ znieczulenia: ogólne
Czas hospitalizacji: do 6 godzin po zabiegu

Histeroskopia operacyjna – uwolnienie zrostów wewnątrzmacicznych

Opis procedury medycznej: Operacja histeroskopowa polegająca na przecięciu nożyczkami lub igłą elektrochirurgiczną zrostów wewnątrzmacicznych.
Typ znieczulenia: ogólne
Czas hospitalizacji: do 3 godzin po zabiegu

Histeroskopia operacyjna – wycięcie polipa endometrialnego w czasie histeroskopii office

Opis procedury medycznej: Zabieg polegający na wycięciu polipa nożyczkami lub igłą elektrochirurgiczną w czasie histeroskopii office.
Typ znieczulenia: ogólne
Czas hospitalizacji: do 2 godzin po zabiegu

Histeroskopia operacyjna – wycięcie przegrody macicy igłą elektrochirurgiczną

Opis procedury medycznej: Przecięcie przegrody macicy nożyczkami lub igłą elektrochirurgiczną w czasie histeroskopii office.
Typ znieczulenia: ogólne
Czas hospitalizacji: do 2 godzin po zabiegu

Histeroembrioskopia genetyczna

Opis procedury medycznej: Operacja histeroskopowa wykonywana w sytuacji stwierdzenia ciąży obumarłej do 12 tygodnia. W czasie zabiegu pobierana jest tkanka płodowa celem wykonania badań cytogenetycznych, aby ustalić prawdopodobną przyczynę obumarcia ciąży. Po pobraniu tkanek, jama macicy jest wyłyżeczkowana.
Typ znieczulenia: ogólne
Czas hospitalizacji: do 3 godzin po zabiegu