Portal pacjenta
Umów wizytę

Niedoczynność tarczycy a zajście w ciążę

Niedoczynność tarczycy może skutecznie utrudnić zajście w ciążę. Czasami, choć w obecnej dobie powszechnego oznaczania TSH bardzo rzadko, jest główną przyczyną powikłań w jej trakcie. O niedoczynności tarczycy mówimy wtedy, kiedy tarczyca produkuje za mało hormonów w stosunku do potrzeb organizmu. Schorzenie to jest dość powszechne, dotyka ok. 5-7 % kobiet i ok. 1 % mężczyzn.

Niedoczynność tarczycy a zajście w ciążę

Tarczyca to niewielki gruczoł o kształcie motyla z rozłożonymi skrzydłami. Choć waży ok. 15-30 gramów to odgrywa w organizmie niezwykle istotną rolę. Hormony tarczycy mają wpływ na prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu. Nic dziwnego, że wszelkie nieprawidłowości w jej działaniu odbijają się na zdrowiu człowieka. Najczęstsze zaburzenia w pracy gruczołu to jej niedoczynność i nadczynność tarczycy. Schorzenia te bywają przez pacjentów czasem mylone, choć ich objawy i przyczyny są zupełnie różne.

Grafika przedstawia wizualizację tarczycy – prezentuje jej kształt oraz lokalizację

Niedoczynność tarczycy – objawy i przyczyny

Zaburzenia pracy tarczycy przez długi czas mogą dawać niespecyficzne objawy, które trudno skojarzyć od razu z chorobą.

dr Adam Gronowski, specjalista endokrynolog z Kliniki INVICTA w Gdańsku

– Należą do nich suche, wypadające włosy, łamliwość paznokci, obrzęk twarzy, bóle mięśni i stawów, sucha i łuszcząca się skóra, uczucie zimna, zaparcia, uczucie zmęczenia, zaburzenia pamięci, apatia, spadek libido. Można mieć problem z utratą wagi, mimo że dana osoba przestrzega diety i wykonuje ćwiczenia fizyczne. W badaniu wychodzi podwyższone stężenie TSH. Choroba rozwija się powoli, a objawy mogą być pomylone z innymi schorzeniami. Często zdarza się tak, że pacjenci, zanim trafią do endokrynologa, odwiedzą wielu innych specjalistów

Typowe objawy niedoczynności tarczycy obejmują zmęczenie, spadek energii, wzrost masy ciała, suchość skóry, łamliwe włosy i paznokcie, depresję, zaburzenia koncentracji, nieregularne cykle menstruacyjne u kobiet, opóźniony rozwój u dzieci oraz obrzęk skóry i tkanek. Nie dochodzi do tego przy prawidłowej produkcji hormonów tarczycy.

umów się

Chcę umówić wizytę

Najczęstszą przyczyną niedoczynności tarczycy jest choroba autoimmunologiczna Hashimoto, czyli inaczej przewlekłe limfocytarne zapalenie tarczycy. Na czym polega choroba Hashimoto? W jej wyniku, układ odpornościowy atakuje tarczycę i prowadzi do uszkodzenia gruczołu. Innymi przyczynami są zaburzenia w rozwoju tarczycy, niewłaściwe leczenie, usunięcie lub częściowe usunięcie tarczycy, nieprawidłowa reakcja na leki lub zabiegi radioterapeutyczne w okolicach tarczycy, a także czynniki środowiskowe. W skali światowej najczęstszą przyczyną niedoczynności tarczycy u ciężarnych jest niedobór jodu.

Warto zauważyć, że niedoczynność tarczycy to schorzenie, które można kontrolować za pomocą odpowiedniego leczenia farmakologicznego. Dlatego też, jeśli pojawią się jakiekolwiek podejrzenia dotyczące jej objawów, ważne jest skonsultowanie się z lekarzem, który może zlecić odpowiednie badania krwi w celu oceny poziomu hormonów tarczycy. Wczesna diagnoza i skuteczne leczenie są kluczowe dla zapobiegania powikłaniom i poprawy jakości życia pacjenta.

Pacjentka w czasie badania USG tarczycy

Niedoczynność tarczycy a ciąża

Niedoczynność tarczycy u kobiety w ciąży może prowadzić do szeregu powikłań. Jednym z najważniejszych jest ryzyko upośledzenia rozwoju płodu, zwłaszcza w pierwszym trymestrze, kiedy płód jest całkowicie zależny od dostarczanych przez matkę hormonów tarczycy. Niedobór tych hormonów może skutkować obniżeniem ilości tlenu i składników odżywczych docierających do płodu, co może prowadzić do opóźnień w rozwoju narządów, a nawet neurologicznych zaburzeń u dziecka.

Ponadto, niedoczynność tarczycy w ciąży może zwiększać ryzyko powikłań u matki, takich jak nadciśnienie tętnicze ciężarnych, cukrzyca ciążowa czy przedwczesne porody. Istnieje także ryzyko zwiększenia masy ciała matki w czasie ciąży, co może prowadzić do trudności w prowadzeniu ciąży oraz komplikacji podczas porodu.

Dlatego też, planując ciążę lub będąc w ciąży, szczególnie istotne jest monitorowanie stanu tarczycy i dostosowywanie leczenia pod nadzorem specjalisty. Regularne badania krwi w celu pomiaru poziomu hormonów pozwalają na dostosowanie terapii i minimalizowanie ryzyka powikłań zarówno dla matki, jak i dziecka. Warto podkreślić, że odpowiednie leczenie w ciąży może przynieść korzyści i pomóc w uniknięciu wielu potencjalnych problemów zdrowotnych.

umów się

Masz niedoczynność tarczycy i chcesz bezpiecznie zajść w ciążę?

Czy z niedoczynnością tarczycy można zajść w ciążę?

Niezdiagnozowana niedoczynność tarczycy może utrudniać zajście w ciążę, ponieważ jednym z objawów choroby są bezowulacyjne cykle, które w oczywisty sposób uniemożliwiają zapłodnienie. Jeśli jednak dojdzie do owulacji i uda się zajść kobiecie w ciążę, to istnieje ryzyko poronienia. Dodatkowo może dojść do przedwczesnego porodu, przedwczesnego odklejenia łożyska i krwotoku poporodowego, nadciśnienia tętniczego, niedokrwistości, niskiej wagi urodzeniowej dziecka, a także opóźnienie jego rozwoju umysłowego i fizycznego.

Leczenie niedoczynności tarczycy w ciąży

Podjęcie leczenia tarczycy zwiększa bezpieczeństwo u kobiety ciężarnej. Najważniejsze to być pod stałą opieką lekarza endokrynologa i pilnować prawidłowych stężeń hormonów.

Sytuacja nieco bardziej się komplikuje, jeśli kobieta nie zdaje się sprawy, że cierpi na niedoczynność tarczycy. 

dr Adam Gronowski, specjalista endokrynolog z Kliniki INVICTA w Gdańsku

– Choroba może być bardzo niebezpieczna. Może doprowadzić do chorób układu sercowo-naczyniowego, do depresji i zaburzeń lękowych, zaś w przypadku ciąży do jej poronienia

Dlatego bardzo ważne jest, aby jeszcze przed planowaną ciążą wykonać badania w kierunku chorób tarczycy i oznaczyć poziom TSH. Szczególnie jeśli kobieta zauważa u siebie któreś z objawów sugerujących chorobę. Zwykle takie badanie zleca ginekolog na pierwszej wizycie kontrolnej. Należy pamiętać, że normy TSH u kobiety ciężarnej różnią się od norm dla populacji ogólnej. Za prawidłowy poziom uważa się TSH nieprzekraczające 2,5 mIU/l.

Choroby tarczycy niebezpieczne dla dziecka

Wrodzona niedoczynność tarczycy może wystąpić również u narodzonego dziecka, nawet jeśli matka nie miała problemów z tą podstępną chorobą. Nieleczona jest bardzo niebezpieczna (może powodować nie tylko m.in. niską masę urodzeniową, ale nawet prowadzić do zgonu noworodka), dlatego w Polsce obowiązkowo u każdego noworodka pobiera się krew z pięty w celu oznaczenia hormonu TSH. Dzięki temu można chorobę wcześniej wykryć, wdrożyć leczenie i zapewnić dziecku odpowiedni rozwój.

Dieta w niedoczynności tarczycy

Przy zdiagnozowanej niedoczynności tarczycy należy zwrócić uwagę na swoją dietę. Osoby dotknięte schorzeniem są narażone na zwiększenie wagi, dlatego powinny zwracać szczególną uwagę na jadłospis. Należy spożywać owoce, warzywa, pieczywo pełnoziarniste, chude mięso, unikać tłuszczu pochodzenia zwierzęcego i węglowodanów. Ważne jest wypijanie ok. 2 litrów wody niegazowanej dziennie.

dr Adam Gronowski, specjalista endokrynolog z Kliniki INVICTA w Gdańsku

– Do prawidłowego rozwoju tarczycy niezbędny jest jod. W naszym środowisku tego pierwiastka jest szczególnie mało m.in. w okolicach górskich. Przed niedoborem uchroni nas spożywanie soli kuchennej jodowanej, czy ryb morskich. Zbilansowana dieta jest szczególnie ważne dla kobiet w ciąży, bo szczególnie wrażliwe na niedobór jodu są nienarodzone dzieci, u których dopiero rozwija się mózg.

Produkty spożywcze wskazane pacjentom chorującym m.in. na niedoczynność tarczycy

FAQ – Niedoczynność tarczycy a zajście w ciąże

Czy przy niedoczynności tarczycy można zajść w ciążę?

Pacjentka z niedoczynnością tarczycy może zajść w ciążę, ale istnieje kilka ważnych kwestii do rozważenia w tym kontekście. Niedoczynność tarczycy może wpływać na zdolność do zajścia w ciążę oraz na przebieg ciąży, dlatego ważne jest, aby być pod opieką lekarza endokrynologa i przestrzegać zaleceń dotyczących leków i monitorowania poziomu hormonów tarczycy w trakcie ciąży. Odpowiednie leczenie oraz opieka medyczna mogą pomóc w uniknięciu powikłań i zapewnić zdrowy rozwój zarówno matki, jak i dziecka.

Czy z niedoczynnością tarczycy można urodzić zdrowe dziecko?

Tak, kobieta z niedoczynnością tarczycy może urodzić zdrowe dziecko, pod warunkiem, że jej schorzenie jest właściwie kontrolowane i leczone przez lekarza. Kluczowym czynnikiem jest utrzymanie prawidłowych poziomów hormonów tarczycy poprzez stosowanie leków hormonalnych, najczęściej lewotyroksyny. Dawkę tych leków zazwyczaj dostosowuje lekarz endokrynolog, aby osiągnąć i utrzymać optymalne poziomy hormonów tarczycy w organizmie kobiety. Ponadto, regularne badania krwi i kontrola stanu tarczycy w trakcie ciąży są niezwykle ważne. W trakcie rozwoju płodu, zwłaszcza w pierwszym trymestrze, prawidłowe funkcjonowanie tarczycy odgrywa kluczową rolę w rozwoju układu nerwowego dziecka. Dlatego monitorowanie stanu tarczycy i dostosowanie dawki leków, jeśli to konieczne, są niezbędne, aby zapewnić zdrową ciążę i zdrowe dziecko.

Przy jakim TSH nie można zajść w ciążę?

Wielu ekspertów zaleca, aby poziom TSH u kobiet planujących ciążę lub będących w ciąży utrzymywać poniżej 2,5 mIU/L. Niektórzy lekarze preferują jeszcze niższe wartości, nawet poniżej 2,0 mIU/L, aby zapewnić optymalne warunki dla zdrowego przebiegu ciąży i prawidłowego rozwoju płodu. Warto jednak pamiętać, że każdy przypadek jest inny, a ostateczne zalecenia dotyczące poziomu TSH powinny być dostosowane do konkretnej sytuacji i potrzeb pacjentki. Dlatego najważniejsze jest, aby kobieta planująca ciążę konsultowała się z lekarzem endokrynologiem, który oceni jej stan tarczycy, dostosuje leczenie, jeśli to konieczne, i monitorować poziom hormonów tarczycy w trakcie ciąży, aby zapewnić optymalne warunki dla zdrowego rozwoju dziecka.

Czy niedoczynność tarczycy może być przyczyną nawracających poronień?

Tak, nieleczona niedoczynność tarczycy może potencjalnie stanowić czynnik ryzyka nawracających poronień, choć nie zawsze jest jedyną przyczyną. Szczególnie w przypadku braku lub nieodpowiedniego leczenia, choroba może wpływać na zdrowie reprodukcyjne kobiety i rozwój płodu. Warto jednak podkreślić, że nawracające poronienia mogą mieć wiele różnych przyczyn, a niedoczynność tarczycy to tylko jedna z możliwych. Inne potencjalne czynniki ryzyka obejmują genetyczne czynniki, infekcje, wady anatomiczne macicy, nieprawidłowości chromosomowe u płodu oraz inne problemy zdrowotne matki. Jeśli kobieta doświadcza nawracających poronień lub ma obawy związane z ciążą, zawsze zaleca się skonsultowanie się z lekarzem, który może przeprowadzić odpowiednie badania i ocenić ryzyko oraz potrzebę leczenia.

Jak leki na niedoczynność tarczycy wpływają na płód w okresie ciąży?

Lekiem stosowanym w leczeniu niedoczynności tarczycy jest najczęściej lewotyroksyna (syntetyczna forma hormonu tarczycy T4). Może ona wpływać na płód, ale ogólnie rzecz biorąc lek ten jest uważany za bezpieczny, o ile dawka jest odpowiednio dostosowana i monitorowana przez lekarza.

Czy mogę kontynuować leczenie niedoczynności tarczycy w trakcie karmienia piersią?

W większości przypadków leczenie można bezpiecznie kontynuować podczas karmienia piersią, pod warunkiem regularnej kontroli i monitorowania stanu tarczycy oraz konsultacji z lekarzem. Ważne jest, aby dostosować dawkę leków, jeśli to konieczne, i monitorować zarówno własne zdrowie, jak i rozwój dziecka.

Literatura

  1. MARAKA, Spyridoula, et al. Subclinical hypothyroidism in pregnancy: a systematic review and meta-analysis. Thyroid, 2016, 26.4: 580-590
  2. CASEY, Brian M., et al. Treatment of subclinical hypothyroidism or hypothyroxinemia in pregnancy. New England Journal of Medicine, 2017, 376.9: 815-825
  3. MARAKA, Spyridoula, et al. Effects of levothyroxine therapy on pregnancy outcomes in women with subclinical hypothyroidism. Thyroid, 2016, 26.7: 980-986
  4. DAVIS, Lowell E.; LEVENO, Kenneth J.; CUNNINGHAM, F. Gary. Hypothyroidism complicating pregnancy. Obstetrics and gynecology, 1988, 72.1: 108-112
  5. PEETERS, Robin P. Subclinical hypothyroidism. New England Journal of Medicine, 2017, 376.26: 2556-2565
  6. TURUNEN, Suvi, et al. Pregnancy and perinatal outcome among hypothyroid mothers: a population-based cohort study. Thyroid, 2019, 29.1: 135-141
  7. CHIOVATO, Luca; MAGRI, Flavia; CARLÉ, Allan. Hypothyroidism in context: where we’ve been and where we’re going. Advances in therapy, 2019, 36: 47-58
  8. MCANINCH, Elizabeth A.; BIANCO, Antonio C. The history and future of treatment of hypothyroidism. Annals of internal medicine, 2016, 164.1: 50-56
  9. RUGGERI, Rosaria Maddalena, et al. Influence of dietary habits on oxidative stress markers in Hashimoto’s thyroiditis. Thyroid, 2021, 31.1: 96-105

Konsultacja Medyczna

lek. Małgorzata Sowińska

Specjalista ginekologii i położnictwa

Klinika w Gdyni



Kontakt

Jak się z nami skontaktować?

Infolinia

+48 (58) 58 58 800 Pokaż

pn-pt.: 7:00 - 20:00
sb.: 7:00 - 15:00

Formularz kontaktowy