Jak się z nami skontaktować?
Infoliniapn-pt.: 7:00 - 20:00
sb.: 7:00 - 15:00
Kobieta rodzi się z kilkoma milionami niedojrzałych komórek jajowych w swoich jajnikach. Po okresie pokwitania, każdego miesiąca rośnie i dojrzewa kilkanaście komórek jajowych, z których zazwyczaj tylko jedna jest uwalniana z jajnika w okresie okołoowulacyjnym. Prawidłowy cykl płciowy trwa średnio 28 dni i wynosi 26 do 30 dni.
Menstruacje nie powinny pojawiać się częściej niż co 24 dni i nie rzadziej, niż co 31 dni. Jeżeli występują częściej, niż co 21 – 23 dni – to jest to objaw nieprawidłowy zwany częstym miesiączkowaniem. Miesiączki co 32 – 35 dni uważa się za rzadkie miesiączkowanie. Są to stany wskazujące na zaburzenia hormonalne i wymagają przeprowadzenia specjalistycznych badań. Cykl płciowy powtarza się, aż do wieku przekwitania (menopauzy), to jest do około 45 – 50 roku życia.
Hormony te wywierają wpływ na zmiany w obszarze narządów rodnych kobiety – macicy, jajowodów, jajników i pochwy – przygotowujące komórkę jajową do zapłodnienia i ścianki macicy do rozwoju ciąży oraz wywołują zmiany w całym organizmie kobiety.
Procesami dojrzewania komórki jajowej sterują hormony – FSH i LH – wydzielane przez przysadkę mózgową, która jest nadrzędnym gruczołem dokrewnym, regulującym wydzielanie hormonów przez wszystkie pozostałe gruczoły endokrynne. Hormon FSH stymuluje wzrost ograniczonej liczby komórek jajowych w jajniku. Pod jego wpływem w jajnikach rozpoczyna się dojrzewanie jednego z pęcherzyków. Jego środek wypełnia się stopniowo płynem zawierającym hormon pęcherzykowy – estradiol. Jednocześnie we wnętrzu dojrzewa komórka jajowa. Estradiol powoduje pogrubienie śluzówki macicy i jej regenerację po poprzedniej miesiączce. Kiedy proces dojrzewania komórki jajowej trwający około 14 dni zostaje zakończony, drugi hormon przysadkowy LH stymuluje uwalnianie komórki jajowej z jajnika. Jest to proces zwany owulacją.
Zjawisko to występuje u kobiety zazwyczaj w połowie cyklu – pomiędzy 12 a 18 dniem. W pełni dojrzały pęcherzyk pęka wówczas, uwalniając do jamy otrzewnowej komórkę jajową, która zostaje przechwycona przez strzępki jajowodu i w jajowodzie oczekuje na zapłodnienie. Moment pęknięcia pęcherzyka i uwolnienia komórki jajowej nazywa się jajeczkowaniem lub owulacją. Może być on wyczuwany przez kobietę jako niezbyt silny ból w podbrzuszu po stronie lewej lub prawej albo w okolicy krzyżowej.
W jajniku, w miejscu pękniętego pęcherzyka po wydostaniu się dojrzałej komórki jajowej na zewnątrz powstaje ciałko krwotoczne, przekształcające się w ciałko żółte, które wytwarza hormon progesteron. Progesteron przygotowuje śluzówkę macicy na przyjęcie zapłodnionego jaja, powodując jej silne ukrwienie. Tak przygotowana macica będzie mogła odżywić rozwijający się w niej zarodek. Niedobór progesteronu, może powodować utratę ciąży w każdej fazie rozwoju.
Jeżeli komórka jajowa zostanie zapłodniona, ciałko żółte nie zanika, lecz przekształca się w tzw. ciałko ciążowe, produkujące w dalszym ciągu progesteron. Pomaga on utrzymać rozwijającą się ciążę i w trakcie jej trwania hamuje dojrzewanie kolejnych komórek jajowych. Z tego powodu progesteron określany jest często mianem hormonu ciążowego.
Gdy nie dojdzie do zapłodnienia w ciągu kilkunastu godzin po owulacji, ciałko żółte stopniowo zanika i przekształca się po 10 dniach w ciałko białawe. Wiąże się z tym stopniowe obniżanie poziomu progesteronu we krwi, co z kolei powoduje zmniejszanie ukrwienia śluzówki macicy. Po mniej więcej 12 – 14 dniach od owulacji zostaje ona usunięta poprzez złuszczanie śluzówki macicy (objawiające się jako miesiączka). Trwa to najczęściej około 5 dni.
W czasie trwania cyklu miesiączkowego zmienia się u kobiety poziom hormonów żeńskich, co jest przyczyną wahań nastrojów, a także zmian w wyglądzie skóry i włosów. Regularny cykl miesiączkowy, z jajeczkowaniem, kształtuje się w końcowej fazie pokwitania, po około 2 latach jego trwania. Cykle miesiączkowe stanowią nierozłączny atrybut biologicznej dojrzałości kobiet. Są dowodem na to, że dziewczynka staje się kobietą i jest zdolna do wydania potomstwa. W tym też czasie pojawia się popęd płciowy. Prawidłowe cykle menstruacyjne dają poczucie zdrowia seksualnego i są bardzo ważne dla psychiki.
Miesiączka (menstruacja, okres) to kilkudniowe comiesięczne krwawienie z dróg rodnych spowodowane złuszczaniem się i wydalaniem przez pochwę fragmentów błony śluzowej jamy trzonu macicy, w której nie zagnieździło się zapłodnione jajo płodowe. Miesiączka spina koniec i początek cyklu płciowego kobiety licząc od pierwszego dnia ostatniego krwawienia do pierwszego dnia następnego krwawienia miesięcznego. Kobieta rozpoczyna miesiączkowanie zwykle w wieku 12 – 13 lat. U zdrowej kobiety krwawienie miesiączkowe trwa około 5 dni nie powodując wysoce bolesnych skurczów macicy. W trakcie miesiączki kobieta przeciętnie traci około 100 ml krwi. Wydzielina nie powinna jednak zawierać skrzepów. Niedobrze też, gdy pojawia się w niej jasna krew. Zarówno bardzo skąpe krwawienia, jak i utrata większej ilości krwi wymagają konsultacji ginekologicznej. Jeżeli krwawienie przedłuża się powyżej 7 dni, również należy zgłosić się do ginekologa. Przyczyną braku miesiączki mogą być zaburzenia hormonalne, wady budowy macicy, ciąża.
Zapłodnienie komórki jajowej przez dostający się do jej wnętrza plemnik oraz prawidłowy rozwój wczesnej ciąży przerywa cykl miesięczny. Od tego momentu zaczyna się wytwarzanie przez jajnik hormonów inicjujących prawidłowe zagnieżdżenie się zapłodnionego jaja w macicy i dalszy rozwój ciąży, aż do momentu, kiedy powstałe łożysko przejmie tę funkcję, co następuje około 16 – 17 tygodnia ciąży. Toteż brak kolejnej miesiączki powinien być sygnałem do zrobienia testu ciążowego, który wykrywa obecność choriongonadotropiny w moczu kobiety. Choriongonadotropina czyli ludzka gonadotropina kosmówkowa tzw. hCG jest hormonem pojawiającym się w surowicy krwi i moczu ciężarnych już w kilka dni po zagnieżdżeniu się jaja płodowego w macicy, po czym stężenie jej wzrasta do 9 – 11 tygodnia ciąży, następnie zaś stopniowo obniża się do pewnego poziomu. Test ciążowy wykrywa hCG już nawet przed oczekiwaną miesiączką, ale bardziej wiarygodne jest określenie obecności gonadotropiny kosmówkowej w badaniu laboratoryjnym z krwi.
Kontakt