Portal pacjenta
Umów wizytę

Ocena zarodków

Chleb powszedni embriologa, czyli kilka słów o nowych standardach oceny komórek i zarodków rekomendowanych przez PTMRiE dla laboratoriów wspomaganego rozrodu.

Elementem codziennej pracy embriologów jest ocena rozwoju zarodków na poszczególnych etapach ich inkubacji. Kryteria oceny biorą pod uwagę wielkość i kształt komórek wewnątrz zarodka, jak również stopnień fragmentacji (bezjądrowe struktury cytoplazmatyczne, powstające w procesie podziału komórkowego). Kompleksowa ocena przeprowadzana jest najczęściej w pierwszej, trzeciej i piątek dobie hodowli w godzinach porannych. Ma to na celu zminimalizowanie ingerencji zewnętrznej w warunki panujące w otoczeniu zarodków.

W zależności od doby hodowli, oceniane są różne stadia rozwoju zarodka:

  • 1 doba: zapłodnienie komórki jajowej ok. 17h od zdarzenia
  • 3 doba: ok. 68 h, oczekiwany zarodek 8- blastomerowy
  • 4 doba: ok. 92h, oczekiwany zarodek w stadium moruli
  • 5 doba: ok. 116h, oczekiwana blastocysta

Ocena komórki jajowej

Ocena komórki jajowej jest przeprowadzana już momencie jej izolacji z płynów pęcherzykowych. Według nowych standardów rekomendowanych przez Polskie Towarzystwo Medycyny Rozrodu i Embriologii została wprowadzona ocena kompleksu cumulus-oocyt (COC). Postulowana jest analiza w następującej formie:

ocena jakości zarodków COC- 1

COC- 1 : cumulus dobrej jakości, posiadający liczne komórki węzła promienistego, dobrze wykształcone i rozłożone regularnie. Z dużym prawdopodobieństwem można przypuszczać, iż kompleksy zawierają dojrzałą komórkę jajową.

ocena jakości zarodków COC -0

COC -0 : wszystkie inne, niespełniające kryteriów wskazanych powyżej.

Szczegółowa i precyzyjna ocena komórek wykonywana jest po oczyszczeniu komórki z otaczającej jej warstwy ziarnistej (tzw. denudacji). Embriolog ocenia komórkę pod względem morfologicznym, a każdy parametr odbiegający od przeciętnej jest odnotowywany. Analizowana jest  m.in. obecność wakuol, wielkość pierwszego ciałka kierunkowego.

mii ocena jakości zarodków

Prawidłowa, dojrzała komórka jajowa (stadium MII)

wakuola ocena jakości zarodków

Komórka jajowa z wakuolami

owalna ocena jakości zarodków

Owalna komórka jajowa z ponadprzeciętnie dużą przestrzenią okołożółtkową

Ocena zapłodnienia

W pierwszej dobie, po upływie ok. 17 godz. od wykonania procedury zapłodnienia embriolog ocenia jej efektywność obserwując markery zapłodnienia:

  • 1PN
  • 2PN
  • 3PN
  • >3PN

PN to skrót od nazwy pronucleus (przedjądrze), a cyfra oznacza ich ilość. Prawidłowo zapłodniona komórka jajowa powinna w pierwszej dobie posiadać dwa przedjądrza = 2PN

1pn ocena jakości zarodków

1PN

2 pn ocena jakości zarodków

2PN

3pn ocena jakości zarodków

3PN

Dodatkowo najnowsze wytyczne uwzględniają również typ rozmieszczenia przedjądrzy:

typ 1 ocena jakości zarodków

Typ 1 –rozmieszczenie symetryczne 2PN

typ 2 ocena jakości zarodków

Typ 2- przedjądrza rozmieszczone niesymetryczne

typ 3 ocena jakości zarodków

Typ 3- przedjądrza z jednym lub brakiem ciałek prekursorowych

umów się

Chcę umówić wizytę

Ocena rozwoju zarodków

Podczas drugiego i trzeciego dnia hodowli analizowane są podziały komórkowe zarodka. Ocenie podlega liczba blastomerów i stopień fragmentacji. Ocena jest prowadzona adekwatnie do wielkości blastomeru.

Stopnie fragmentacji dzieli się na trzy grupy:

  • 1: łagodny <10% objętości zarodka
  • 2: średni- 10-25% objętości zarodka
  • 3: duży >25% objętości zarodka

Jak to wygląda w praktyce? Dla przykładu:

ci41 ocena jakości zarodków

Cl. 4.1: zarodek posiada cztery blastomery, fragmentacja wynosi poniżej 10%, wielkość blastomerów adekwatna do ilości komórek, brak cech wielojądrowości (wg poprzedniej nomenklatury: 4A)

ci22 ocena jakości zarodków

Cl. 2.2: zarodek posiada dwa blastomery, średni stopień fragmentacji, większość komórek posiada optymalną wielkość dla danego stadium, brak cech wielojądrowości. (wg poprzedniej nomenklatury: 2B)

ci83 ocena jakości zarodków

Cl.8.3: zarodek posiada 8 blastomerów, fragmentacja stanowi powyżej 25% objętości zarodka, wielkość komórek mocno zróżnicowana, obecne cechy wielojądrowości w blastomerach. (wg poprzedniej nomenklatury: 8C)

zarodekstara nomenklaturanowa nomenklatura
2 blastomery2ACI.2.1
2BCI.2.2
2C i 2DCI.2.3
4 blastomery4ACI.4.1
4BCI.4.2
4C i 4DCI.4.3
6 blastomerów6ACI.6.1
6BCI.6.2
6C i 6DCI.6.3
8 blastomerów8ACI.8.1
8BCI.8.2
8C i 8DCI.8.3

W 4. dobie zarodek winien osiągnąć stadium moruli (blastomery zaczynają kompaktować). Skala oceniająca jakość występujących zarodków jest trzystopniowa:

m1 ocena zarodków

M.1- dobry: pełna kompaktacja wszystkich blastomerów (poprzednia nomenklatura: P8A)

m2 ocena zarodków

M.2- średni: kompaktacja obejmuje większość blastomerów zarodka (poprzednia nomenklatura: P8B)

m3 ocena zarodków

M.3- słaby: kompaktacja niepełna, ograniczająca się do mniejszej niż połowa objętości zarodka, obecne dwa, trzy wolne blastomery lub brak kompaktacji (poprzednia nomenklatura: P8C, P8D)

Prawidłowo rozwijające się zarodki w 5. i 6. dniu hodowli powinny osiągnąć stadium blastocysty. Ich ocena prowadzona jest według nomenklatury  Gardnera (Gardner and Schoolcraft, 1999). Zgodnie z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Medycyny Rozrodu i Embriologii  morfologia trofoektodermy i węzła zarodkowego została zastąpiona wartością liczbową (1 – odpowiednik klasy A, 2 – klasy B, 3 – klasy C).

zarodekstara nomenklaturanowa nomenklatura
blastocysta1AABI.1.1.1
1ABBI.1.1.2
1CCBI.1.3.3
2AABI.2.1.1
2BABI.2.2.1
2CBBI.2.3.2
3ACBI.3.1.3
3BBBI.3.2.2
3CCBI.3.3.3
4CABI.4.3.1
4BABI.4.2.1
4ACBI.4.1.3

bi 123 ocena zarodków

Bl.1.2.3

bi 211 ocena zarodków

Bl.2.1.1

bi 312 ocena zarodków

Bl.3.1.2

bi411 ocena zarodków

Bl.4.1.1

bi522 ocena zarodków

Bl.5.2.2

Kiedy zarodek jest TQ, a kiedy NTQ?

Zarodki TQ to zarodki wykazujące prawidłowe tempo rozwoju, których morfologia w 2., 3., 4. dniu hodowli dostała klasę 1. lub 2.

W 5. dobie zarodkiem TQ jest blastocysta na poziomie rozwojowym minimum 3 z dodatkową klasą trofoektodermy i węzła zarodkowego minumium 1 lub 2 (dawniej A lub B).

TQ- top quality (spełniający dobre kryteria morfologiczne).

ci81 ocena zarodków

Cl.8.1 w dobie 3.

bi412 ocena zarodków

Bl.4.1.2 w dobie 5.

NTQ- non- top quality ( non-top quality)

co 122 ocena zarodków

Cl.4.3 w dobie 2.

ci 43 ocena zarodków

C l.12.2 w dobie 4.

bi 233 ocena zarodków

Bl.2.3.3 w dobie 5.

Na koniec zarodek- smutas (prawidłowy zarodek w pierwszej dobie hodowli. Widoczne dwa przedjądrza).

Kontakt

Jak się z nami skontaktować?

Infolinia

+48 (58) 58 58 800 Pokaż

pn-pt.: 7:00 - 20:00
sb.: 7:00 - 15:00

Formularz kontaktowy